Osmanlı’da Sabun
Sabun, Osmanlı Devleti’nde “sabunhane” denilen ve
şahıslara ait olan imalathanelerde geleneksel yöntemlerle üretiliyordu. Sabunun
hammaddesi zeytinyağı ve iç yağıydı. Ekonomik değeri olan ve tercih edilen
sabunlar zeytin yağından imal edilenlerdi. Osmanlı İmparatorluğu’nda sabun
üretemi yapılan yerlerin başında zeytin yağının bol oduğu yerler olan Batı
Anadolu ve Adalar, Şam, Halep, Namlus geliyordu. O dönemde en fazla üreten
merkezler ise Midilli ve Girit Adaları, Ayvalık, Girit , Edremit, Kemer
Edremit, İzmir, Kızılca Tuzla, Yunda Adası ve Urla’ydı. Buralarda imal edilen
sabunun büyük bir bölümü, Saray , ordu ve İstanbul halkının ihtiyacını
karşılamak üzere ‘Dersaadet tahsisatı’ olarak ayrılırdı. Kandiye sabunları
temizlik ve iyi pişmiş olmaları ile nam salmıştı. Bu özelliklerinden
dolayı Edremit ve Midilli sabunlarının üzerine ‘Girit sabunu’ damgası vurularak
taklit edilmiş olup bu durum Giritli sabuncuların şikayetine sebep oldu. Hanya,
Kandiye, Resmo başta olmak üzere Girit’te elde edilen zeytinyağının önemli
miktarı sabun üretiminde kullanılmaktaydı. 18. y.y. ilk yıllarında Girit’te
sabunhane sayısı bir kaç tane iken, yüzyılın ortalarına doğru on misliden fazla
arttı ve adadaki sabunhanelerin adedi daha sonra 45’e ulaştı. Lübnan’daki
Trablusşam kenti ve çevresi de zeytinyağının bolca bulunduğu ve sabun
üretiminin de o nispette fazla olduğu bölgeydi. Sabunu çok meşhur olan sabun
ihraç eden Halep’te 19. y.y. sonlarında 12 sabunhane mevcuttu. Halep ve
civarında imal edilen sabunlar yerel ihitiyacı karşılamaları dışında Avrupalı
Ticaret şirketleri ve büyük tüccarlar tarafından Suriye dışına ihraç
ediliyordu. Edirne ve Kudüs’te imal edilen ‘misk sabunu’ ise Osmanlı Sarayına,
sultanlara ve devlet ricaline sunulan değerli hediyeler arasındaydı.
Kaynak: Diyadinnet.com
merhaba sizi bloğuma beklerim beğenirseniz izleyicim olmanızıda isterim hoşçakalın:)
YanıtlaSilhttp://suslupuslublog.blogspot.com/
Sayın Süslü Püslü;
SilBloğuma hoş geldiniz.Selamlarımla... :)